ارزیابی اولیهٔ پنتاگون: حملهٔ آمریکا احتمالاً برنامهٔ هسته‌ای ایران را چند ماه به عقب انداخته است

تصویر ماهواره‌ای شرکت مکسار از مجتمع هسته‌ای اصفهان پس از حمله آمریکا

برخی رسانه‌ها از جمله سی‌ان‌ان و رویترز گزارش داده‌اند که ارزیابی اولیهٔ یک نهاد اطلاعاتی پنتاگون نشان می‌دهد که حملات اخیر آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران ممکن است برنامه اتمی جمهوری اسلامی را احتمالاً فقط چند ماه عقب انداخته باشد.

به گزارش سی‌ان‌ان که ابتدا این خبر را منتشر کرد، این ارزیابی اولیه را آژانس اطلاعات دفاعی پنتاگون (DIA)، یکی از ۱۸ نهاد اطلاعاتی ایالات متحده، تهیه کرده است.

سی‌ان‌ان به نقل از چهار منبع مطلع گزارش داد که این ارزیابی می‌گوید حملات ایالات متحده به سه تأسیسات فردو، نطنز و اصفهان باعث «نابودی» اجزای اصلی برنامه اتمی ایران نشده و «احتمالاً تنها آن را چند ماه عقب انداخته است».

کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، در بیانیه‌ای به سی‌ان‌ان گفت که این ارزیابی اطلاعاتی «فوق محرمانه» بوده و از سوی یک «فرد ناشناس و درجه پایین» به بیرون درز کرده است؛ خانم لویت نتیجه‌گیری «ادعا شده» را «کاملاً اشتباه» خواند.

خبرگزاری رویترز نیز به نقل از سه منبع مطلع گزارش داد که ارزیابی نهاد اطلاعاتی پنتاگون می‌گوید حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران برنامه اتمی تهران را «تنها چند ماه به عقب انداخته است».

با این حال این خبرگزاری به نقل از یک مقام آمریکایی که این ارزیابی را خوانده خاطرنشان کرد که این ارزیابی «شامل تعدادی از هشدارها و اگرها است» و انتظار می‌رود در روزها و هفته‌های آینده گزارش دقیق‌تری ارائه شود.

آمریکا بامداد اول تیر سه سایت هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان را هدف قرار داد.

بنابر اعلام پنتاگون، در این عملیات مجموعاً ۱۴ بمب سنگرشکن «ماپ» عمدتاً بر روی فردو و تعداد کمی از آن‌ها روی نطنز ریخته شد و زیردریایی‌های آمریکا نیز ده‌ها موشک تاماهاوک به تأسیسات هسته‌ای ایران شلیک کرد و در مجموع بیش از ۷۵ «سلاح هدایت‌شوندهٔ دقیق» استفاده شد.

بیشتر در این باره: حمله آمریکا به سایت‌های هسته‌ای ایران؛ ترامپ: تأسیسات غنی‌سازی کاملاً نابود شد

سی‌ان‌ان به نقل از منابع خود که نام آن‌ها را ذکر نکرده گزارش داد که ذخایر اورانیوم غنی‌شدهٔ ایران نابود نشده است؛ یکی از این منابع هم مدعی شده که سانتریفوژها عمدتاً «دست نخورده باقی مانده‌اند» و ارزیابی اطلاعاتی پنتاگون نشان می‌دهد که برنامه هسته‌ای ایران «شاید حداکثر چند ماه» به عقب افتاده است.

سی‌ان‌ان نیز با اشاره به این‌که این ارزیابی بر اساس برآورد سنتکام از خسارات تهیه شده، یادآور شد که تجزیه و تحلیل آسیب‌های وارد شده به سایت‌های هسته‌ای ایران همچنان «در حال انجام است و می‌تواند با دسترسی به اطلاعات بیشتر تغییر کند».

سی‌ان‌ان و رویترز یادآور شده‌اند که این ارزیابی اولیه در تضاد با اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور، و پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده، مبنی بر «نابودی» تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران است.

با این حال سخنگوی کاخ سفید در بیانیه خود به سی‌ان‌ان گفته است که درز این ارزیابی ادعایی «تلاشی آشکار برای تحقیر رئیس‌جمهور ترامپ و بی‌اعتبار کردن خلبانان شجاعی است که ماموریت نابودی برنامه هسته‌ای ایران را انجام دادند».

خانم لویت افزوده است: «همه می‌دانند وقتی ۱۴ بمب ۳۰ هزار پوندی را روی اهداف می‌اندازید چه اتفاقی می‌افتد: نابودی کامل».

با این حال به نوشتهٔ خبرگزاری رویترز، اظهارات دوروتی شی، نمایندهٔ آمریکا در نشست شامگاه سه‌شنبهٔ شورای امنیت سازمان ملل، مبنی بر این‌که حملات ایالات متحده باعث «تضعیف» برنامهٔ هسته‌ای ایران شد متفاوت با سخنان پیشین آقای ترامپ است.

کاخ سفید هنوز واکنشی به گزارش رویترز نشان نداده است.

خبرگزاری رویترز در عین حال به نقل از تحلیلگران تصریح کرده است که اگر ارزیابی مبتنی بر تصاویر ماهواره‌ای باشد، خسارات وارد شده به تاسیسات فردو که در اعماق زمین قرار دارد لزوماً مشخص نخواهد شد.

ارزیابی‌های اولیه نظامی می‌تواند با روشن شدن اطلاعات بیشتر تغییر کند و غیرمعمول نیست که نظرات در سازمان‌های اطلاعاتی مختلف ایالات متحده متفاوت باشد.

در روزهای اخیر شماری از اعضای دموکرات کنگره آمریکا گفته‌اند که هنوز شواهد و مستنداتی که اظهارات دونالد ترامپ مبنی بر نابودی برنامه هسته‌ای ایران را تأیید کند ارائه نشده است.

حکیم جفریز، رهبر دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان آمریکا، روز دوشنبه گفت: هیچ مدرکی ندیده‌ام که نشان بدهد برنامه هسته‌ای ایران «به طور کامل و مطلق، آن طور که دونالد ترامپ ادعا کرده است، از بین رفته باشد».

روز سه‌شنبه قرار بود مقام‌های دولت ترامپ نشستی غیرعلنی با اعضای کنگره در مورد این موضوع داشته باشند اما این جلسه لغو شد و بنابر برخی گزارش‌ها، به روز پنجشنبه موکول شد.